Het recept voor CO2-neutrale eieren? Dat bestaat onder andere uit bijna 1.800 zonnepanelen, diverse apparaten die CO2 en fijnstof terugdringen, en installaties die alleen op elektriciteit werken. Verder zijn nodig: een warmtepomp, en warmtewisselaars die ingaande lucht verwarmen. Dit alles is aanwezig in de kippenboerderij die Kipster in januari in Beuningen opende.
De pas geopende kippenboerderij van Kipster in Beuningen is de tweede boerderij van het bedrijf; in 2017 opende al een kleinere versie in Venray. Naar eigen zeggen de meest dier-, mens- en milieuvriendelijke legkippenstal ter wereld.
Bij het ontwerp van Kipsterstallen staat het welzijn van de kippen voorop. De omgeving lijkt wat op bos, er komt veel buitenlucht en daglicht binnen en er is veel uitloopmogelijkheid. Voor het voer gebruikt Kipster geen schaarse landbouwgrond, want de ruim 40.000 legkippen krijgen voer dat voor 97 % bestaat uit resten. Zoals afgedankt brood van grote bakkerijen.
Verder worden haantjes na de geboorte niet vergast, maar mogen ze 15 tot 17 weken lekker scharrelen op een andere locatie. Daarna worden er vleesproducten van gemaakt die, net als de Kipster-eieren, te koop zijn bij Lidl.
Warmte hergebruiken
‘Al onze installaties werken op elektriciteit’, vertelt Rob van Haare van Kipster. ‘Om onze boerderij zelfvoorzienend te maken, hebben wij in Beuningen 17.792 zonnepanelen geplaatst die jaarlijks ongeveer 495.000 kW stroom opwekken. Dit is meer dan voldoende voor ons eigen verbruik. Omdat we meer stroom opwekken dan wij nodig hebben, leveren we via ENGIE stroom aan woningen in de omgeving.’
Alle elektrotechnische voorzieningen bij Kipster zijn geleverd en gemonteerd door Electro Gommans. Peter Claessens van Electro Gommans: ‘Kipster verwarmt de stallen met warmtepompen in combinatie met platenwisselaars , die warmte terugwinnen uit het water van de luchtwasser. De warmte in de stal stroomt richting mestdroogtunnel. In de winter wordt deze lucht vervolgens gezuiverd en wordt de warmte via de warmteterugwinning weer teruggevoerd naar de stallen. Zeker in de winter is warmte daar nodig, want er lopen per vierkante meter relatief weinig kippen. Ze houden elkaar daarom moeilijk warm.’
Fijnstof immens afgenomen
De stallen beschikken over een nevelkoeling- en een mestdrooginstallatie. De voerinstallatie wordt automatisch aangestuurd door een voercomputer, een sorteermachine weegt de eieren en verpakt ze in doosjes; die zijn blauw en kunnen op de composthoop of in de gft-bak, omdat ze zijn gemaakt van aardappelzetmeel, cellulosevezels en water.
Om de uitstoot van fijnstof en ammoniak terug te dringen, heeft Kipster onder meer ionisatiesystemen, een luchtwasser en de eerdergenoemde mestdroogtunnel geïnstalleerd; technieken die ook in ziekenhuizen en garages worden gebruikt. In Beuningen zorgt het voor een reductie van ruim 95 % aan fijnstof.
Bestuurbare ledverlichting
Alle apparatuur is gekoppeld aan stalautomatisering van Hotraco, waarmee alles is aan te sturen en monitoren. Het personeel van Kipster zou, bij wijze van spreken, vanuit Spanje de klimaatregulering kunnen besturen. ‘Ook alle ledverlichting is bestuurbaar’, vertelt Claessens. ‘Als het buiten donker wordt, moeten de kippen naar binnen. Aangezien ze van nature een lichte plek opzoeken, gaat op dat moment het licht in de stal aan zodat ze een zitstok opzoeken. De uitlopen gaan dan dicht.’
De voorruimte en de technische ruimtes hebben een verhoogd risico op brand. Voor de brandveiligheid is daarom van elke technische ruimte een afzonderlijk brandcompartiment gemaakt dat 60 minuten brandwerend is. Verder scheidt een brandwand de voorruimte en de stal van elkaar.
Het pluimveebedrijf wil graag uitbreiden, zo denken ze nu na of een stal in de Randstad een optie is.
Heb jij ‘n tip voor deze rubriek? Stuur je suggestie naar demakersvanmorgen@technieknederland.nl!