In Nederland staan 3,5 miljoen lichtmasten in de openbare ruimte. Bij een storing of kapotte lamp moet de beheerder dat tijdens een inspectie opmerken of het moet worden gemeld door een burger. Dat, en meer, kan slimmer. Naast automatische storingsmelding zou straatverlichting ook kunnen reageren op de aanwezigheid van verkeer en daar de lichtsterkte op aanpassen. Zelfs de monitoring van de luchtkwaliteit kan een taak van de straat lantaarnpaal zijn.
Tot een jaar of 5 geleden kon straatverlichting niet meer dan zichzelf in- en uitschakelen op grond van een signaal van een elders geplaatste lichtsensor. Het aantal lichtsensoren is beperkt en houdt daarom niet altijd rekening met het licht op de plaats van de lichtmast. Hangt daar mist, dan weet een sensor tientallen kilometers verderop dat niet.
Ook een foutmelding kon het systeem niet geven, laat staan dat licht van een lantaarnpaal kon worden gedimd of uitgeschakeld als er niemand op straat is. Beide zaken leiden tot onnodige kosten en energiegebruik. Dat hoeft niet meer.
4 niveaus van intelligentie
‘We hebben de vandaag de dag de techniek om bestaande lichtmasten 4 niveaus van intelligentie te geven’, vertelt productmanager Joost de Ruiter van Dynniq. ‘Het eerste niveau van ‘smart lighting’ is foutdetectie: de spanning in de mast wordt gemeten en of er stroom wordt afgenomen.’
Niveau 2 voegt hier de mogelijkheid aan toe om de lichtsterkte op afstand aan te passen. Niveau 3 monitort of en hoeveel verkeer of mensen er op straat zijn. Niveau 4 kan daarnaast ook nog geluid detecteren en zelfs de luchtkwaliteit meten. ‘Al deze mogelijkheden zijn al beproefd.’
Controle op afstand
Het NAC-stadion in Breda beschikt over extra calamiteitenverlichting rondom de sportaccommodatie. Tot voor kort had Dynniq de schone taak om voorafgaand aan elk evenement handmatig de werking ervan te controleren. Deze lantaarnpalen kregen onlangs foutdetectie via het NB IoT-netwerk (Narrow Band Internet of Things) van Vodafone, een robuust en daardoor betrouwbare netwerk.
Het is voor het eerst dat in Nederland dit netwerk voor dit doel wordt ingezet. De Ruiter: ‘Bijzonder is verder dat we dit systeem onderin de mast kunnen inbouwen. Dat is veel voordeliger dan op de gebruikelijke manier, namelijk: bij het armatuur. Nu wordt – vanwege de kosten van het werken op grote hoogte – vaak gewacht tot de armaturen of lampen aan vervanging toe zijn, voordat men kiest voor de toevoeging van een vorm van ‘smart lighting’. Dat hoeft met ons systeem niet.’
Lantaarnpaal Dimmen op afstand
In de gemeente Bronckhorst paste Dynniq een ander systeem van ‘smart lighting’ toe. Daar worden 5.000 armaturen vervangen voor energiezuinige armaturen van Signify. Bronckhorst koos voor intelligentieniveau 2 waardoor, naast foutdetectie, alle verlichting voortaan op afstand kan worden gedimd.
Om dit te realiseren krijgen alle armaturen een Philips CityTouch systeem dat door een Zhaga-connector aan de armatuur wordt bevestigd. Omdat bij het dimmen van ledverlichting het stroomverbruik evenredig verlaagt zal zo flink op de energiekosten worden bespaard.
Heb jij ‘n tip voor deze rubriek? Stuur je suggestie naar demakersvanmorgen@technieknederland.nl!
