Kan dat: een reusachtige schroef die stroom opwekt uit waterkracht én vissen niet hakselt maar gastvrij doorlaat? Jazeker, en het is onderdeel van de ingenieuze (en ambitieuze) plannen voor Delta21!
Sterker nog: in de plannen voor project Delta21 en de toekomst van waterhuishouding en duurzame energie-opslag en -opwekking in de Nederlandse rivierdelta spelen de visvriendelijke turbines van FishFlow Innovations uit Medemblik een hoofdrol.
Omgekeerde Archimedes-schroef
Dit zijn dan ook geen gewone turbines. Ze draaien als een soort omgekeerde Archimedes-schroef, aangedreven door stromend water. Daarmee wekken ze duurzame energie op terwijl ze vissen, palingen en ander onderwaterleven veilig laten passeren. Dus geen afgehakte vinnen of verdwaalde alen; alleen slimme techniek en vrij heen en weer migrerende waterdieren.
Over Delta21: energie, natuur en waterbeheer
Delta21 is een ambitieus plan aan de Noordzeekust bij de monding van het Haringvliet, waar energieopslag, natuurherstel en waterveiligheid hand in hand gaan. In het hart van dit plan komt een enorm bassin van circa 50 vierkante kilometer en 33 meter diep (totaal 1.100 miljoen kuub), waar met eb en vloed water uit- en instroomt.
Waterbatterij van 34 GWh
Het bassin werkt als een oplaadbare batterij voor duurzame energie. Is er overtollige (wind)energie beschikbaar, dan kan die worden gebruikt om het bassin leeg te pompen en daarmee hoogteverschil te creeren. Is er stroom nodig, dan wordt het proces omgekeerd: de turbines kunnen dan energie opwekken door water terug te laten stromen in het bassin, ook wel ‘valmeer’ genoemd. Het totale energetisch vermogen van het bassin is nu berekend op 34 GWh.
Diameter 10 meter
In het Twentekanaal wordt binnenkort een proefopstelling gebouwd van een FishFlow Innovations-turbine met een diameter van vijf meter. De exemplaren in project Delta21 worden fors groter: die krijgen een diameter van 10 meter, een lengte van 84 meter en per stuk een vermogen van 20 MW. Ze kunnen energie terugwinnen met een rendement van naar verluidt 80%! In het uiteindelijke project zijn er van dit type maar liefst 260 stuks gepland.
Bekijk hier de uitgebreide animatie over Delta21 en de getijdeturbines:
Mooie plannen. En de haalbaarheid? Volgens het betrokken ingenieursbureau Witteveen+Bos, dat de plannen voor Delta21 voor Rijkswaterstaat uitwerkt, is die meer dan realistisch. De techniek werkt, de ecologische voordelen zijn duidelijk, en de stroomopbrengst is fors. Daarmee wordt een oud principe – de schroef van Archimedes – gecombineerd met moderne techniek en een flinke dosis Hollandse vindingrijkheid. En dat levert meer op dan alleen kilowatturen: dit is een oplossing waarin mens, natuur en techniek elkaar versterken.
Zo zie je maar: Toekomst maken we samen – en soms met een hele grote schroef!
Lees ook: ‘Haalbaarheidsstudies Delta21: reëel en uitvoerbaar.’
Heb jij ‘n tip voor deze rubriek? Stuur je suggestie naar demakersvanmorgen@technieknederland.nl!
