In het laatste kwartaal van 2020 wordt de nieuwbouw van de Willem de Zwijgerschool in Hendrik Ido Ambacht opgeleverd. De school is energiezuinig, garandeert een fris binnenklimaat en laat de leerlingen exact zien wat de energieprestaties en het waterverbruik zijn. Dit kan dankzij een fraai ingericht informatiescherm. Dit dashboard is ontwikkeld door Lomans, die ook de achterliggende werktuigbouwkundige en elektrotechnische installaties realiseerde.
De nieuwe basisschool in Hendrik Ido Ambacht heeft een vloeroppervlak van ongeveer 2.900 m2 en telt 2 bouwlagen met 21 lokalen, een peuterspeelzaal, speellokaal en aula. In dit nieuwe gebouw worden 2 voormalige scholen, de Willem de Zwijgerschool en de Koningin Wilhelminaschool, samengevoegd tot de nieuwe Willem de Zwijgerschool.
Nieuwe basisschool in Hendrik Ido Ambacht
‘Het gebouw dat we samen met Bouwbedrijf Remmers realiseerden, is gasloos en zeer energiezuinig’, vertelt projectleider Geert Delpeut van Lomans. ‘Daarvoor zorgen een warmtepomp, 188 zonnepanelen en sensoren die maken dat elk lokaal naar behoefte wordt verwarmd of gekoeld, verlicht en geventileerd. Ook het installatieontwerp hebben we zelf gemaakt. Belangrijk voor het bestuur is dat het een Frisse school moet zijn. In elk lokaal wordt de CO2-concentratie gemeten en op grond daarvan wordt geventileerd.’
Daarnaast beschikt elk lokaal over aanwezigheidssensoren die het licht bedienen (maar waarbij het licht niet uitvalt bij stilzitten). Ook wordt de verlichting aangepast op de hoeveelheid daglicht die binnenvalt. De reeks ledpanelen dicht bij het raam werkt onafhankelijk van de tweede reeks (verder van het raam), die daardoor meer licht kan geven als dat nodig is.
Energiemonitoring speels gevisualiseerd
‘Sinds 2018 zijn bedrijven en instellingen verplicht om aan energiemonitoring te doen’, zegt Mike Metz, adviseur systeemintegratie bij Lomans. ‘Deze school pakte dit gegeven op door te vragen of we deze monitoring ook voor de kinderen zichtbaar konden maken. Gelukkig hebben we alle disciplines in huis om een dashboard op maat te ontwikkelen.’
‘Daarbij denken we goed na over hoe we kinderen bijvoorbeeld duidelijk maken wat een ton CO2 is, of een kilowattuur. Voor de CO2-uitstoot bedachten we een vliegtuig en voor een kilowattuur een elektrische auto. Zo maakten we een dashboard waarop je bijvoorbeeld zou kunnen zien: deze maand stootten we net zoveel CO2 uit als een vliegtuig dat van hier naar Parijs vliegt. Je ziet dan ook een vliegtuig en de afgelegde afstand. Hetzelfde geldt voor de elektrische auto.’
Geert Delpeut en Mike Metz.
Het beeldscherm in de aula waarop de kinderen het energiegebruik kunnen zien.
Het bedieningspaneel van de conciërge.
‘Ook worden de elektrastromen van en naar de school getoond als leidingen waar balletjes doorheen rollen. Op een zonnige dag zullen de balletjes de andere kant op lopen, naar het elektranet. Zelfs het waterverbruik wordt gevisualiseerd. De wc’s hebben 2 knoppen. Als de kinderen die bewust gaan gebruiken, kan het waterverbruik worden verminderd.’
Zien is bewust worden
Het doel van het dashboard is bewustwording. Door de energiehuishouding inzichtelijk te maken, op een groot scherm in de aula, op een webpagina en in de lessen, gaan de kinderen zien wat hun gezamenlijke ecologische voetafdruk is. En dat ze dit kunnen beïnvloeden.
Metz vervolgt: ‘Daar kun je veel mee doen, want je beschikt niet alleen over je eigen informatie, we linken die ook met de informatie die op internet te vinden is. Je kunt deze school benchmarken met vergelijkbare scholen en jezelf een rapportcijfer geven, misschien zelfs een competitie opzetten. We vinden het belangrijk om hier als Lomans veel aandacht aan te geven, want de mogelijkheden om vanuit ‘awareness’ het milieu te ontzien en kosten te besparen zijn enorm.’
Fotografie: Paolo Bouman.
Heb jij ‘n tip voor deze rubriek? Stuur je suggestie naar demakersvanmorgen@technieknederland.nl!
