Alle bestaande woningen zo snel mogelijk aardgasvrij; dat plan loopt in de praktijk tegen nogal wat problemen aan. Wat is het alternatief? Volgens Maarten van Poelgeest, voorzitter van de Klimaattafel Gebouwde Omgeving, moet het voor woningeigenaren aantrekkelijker worden om duurzame aanpassingen te doen. ‘Je moet de vroege bewegers ook iets extra’s geven, omdat overstappen nu vaak nog niet gunstig is.’
In 2050 moeten alle woningen in Nederland aardgasvrij zijn. Binnen tien jaar moeten de eerste anderhalf miljoen huizen van het gas af. Een mooi streven, maar het lijkt nu al niet haalbaar. Volgens Claudia Reiner, vicevoorzitter van Techniek Nederland en directeur van installatiebureau Claris & Reiner, heeft dat verschillende oorzaken. Reiner: ‘Het vindt zijn oorsprong in hoe we het klimaatakkoord bedacht hebben. Haalbaarheid en betaalbaarheid waren het uitgangspunt. Maar daarin loopt het nu al spaak.’
Toch zullen we de doelstelling van 2050 moeten halen. Op verschillende plekken in Nederland wordt daarom geëxperimenteerd met het aardgasvrij maken van woonwijken. Dat gaat nog lang niet altijd goed, erkent ook Klimaattafel-voorzitter Van Poelgeest, maar dat geeft niet. Als niets kan mislukken, dan hadden we die proeven niet hoeven doen.’
Pilots blijven nodig om verschillende energiebronnen te onderzoeken en als proeftuin te gebruiken. Reiner noemt ook geo- en aquathermie als mogelijke bouwstenen voor de oplossing. ‘De mix van verschillende alternatieven moet benut worden om de doelstellingen van het klimaatakkoord te halen. Daarbij moeten we op zoek naar opties waar massa en volume mogelijk is.’
Alternatieve warmtebronnen blijken in de praktijk alleen nog duurder dan bestaande gasaansluitingen. Van Poelgeest begrijpt dat woningeigenaren daarom liever wachten totdat alternatieve bronnen goedkoper zijn. Van Poelgeest: ‘Techniek staat niet stil. Over vijftien jaar kunnen we dingen die nu niet mogelijk zijn. Het is lastig eisen te stellen en eigenaren te dwingen om bijvoorbeeld beter te isoleren.’
Reiner noemt als oplossing onder andere warmtepompen te leasen. Van Poelgeest zegt koplopers in de energietransitie te willen ontzien door ze te belonen door bijvoorbeeld geld terug te geven. Van Poelgeest: ‘We moeten geld vrijmaken voor de vroege bewegers. Anders krijgen we te weinig beweging in het begin.’
De noodzaak om nu al CO2 te besparen vraagt om een tussenstap die ook op individuele huizen toepasbaar is. Een hybride warmtepomp is daarom volgens Van Poelgeest en Reiner een goede tijdelijke aanpassing. Reiner: ‘Het is geen ultieme oplossing, maar de installatie kan worden toegepast op iedere cv-ketel en je bespaart vanaf het eerste moment de helft van je gasrekening. Die hybride techniek kun je vervolgens meenemen naar je warmtenet.’
Heb jij ‘n tip voor deze rubriek? Stuur je suggestie naar demakersvanmorgen@technieknederland.nl!