Het gloednieuwe Olympisch zwembad in Parijs is een slim complex met een Nederlands tintje. Dankzij de bijzondere vorm, getekend door architecten VenhoevenCS en Ateliers 2/3/4/, gebruikt het ‘geen joule te veel’.
Het Centre Aquatique Olympique, vlak bij het Stade de France, is het enige permanente nieuwe gebouw voor de Olympische Zomerspelen van 2024. Het is in de basis ontworpen voor gebruik ná de Spelen. Naast het grote Olympische 50 m zwembad en een zwembad met een duiktoren beschikt het voor de bewoners van Saint-Denis en de metropoolregio van Parijs ook over een 25 m instructiebad en een recreatiebad, en krijgt het een klimmuur, drie padelbanen en een aantal voetbalvelden.
Bij het ontwerp en de realisatie is de focus gelegd op duurzaamheid. Dat zie je terug in het materiaalgebruik, de bouwvorm en de gerealiseerde installatietechniek. Alles richt zich op een minimale belasting van milieu en omgeving.
Ir. Arjen Zaal, projectleider vanuit architectenbureau VenhoevenCS: “Zwembaden zijn per definitie een uitdaging qua warmtevraag. Wij hebben hier rekening mee gehouden door het volume van het grote wedstrijdbad te beperken; hoe minder volume, hoe minder kubieke meters lucht op temperatuur moeten worden gehouden.”
Vorm van het dak
De Amsterdamse architect deed dit via de vorm van het dak: dat is hoog waar het moet en laag waar het kan. Leidend daarbij waren de zichtlijnen vanaf de tribune naar de zwemmers en de hoogte boven de 10 m duiktoren, die moet voldoen aan het wedstrijdreglement. De gekozen krommingen in het dak verminderen het luchtvolume uiteindelijk met zo’n 50 procent.
Om het warmteverlies tot het minimum te beperken, is daarnaast een slim energiesysteem toegepast dat de pompsystemen en ventilatie pas inschakelt wanneer dit nodig is, wat zeker ’s nachts voordelen oplevert.
De warmte zelf is afkomstig van een stedelijk warmtenet en wordt zowel direct aan het zwembadwater afgegeven als via luchtbehandelingskasten en het ventilatiesysteem in de ruimtes gebracht. Door een grote buffer aan te leggen voor het zwembadwater kan dit langzaam op temperatuur komen en zijn er geen grote piekvermogens nodig. Zaal: “Hiermee is het gelukt om 90 procent van de benodigde energie in te vullen met hernieuwbare bronnen of teruggewonnen energie van onder andere het datacentrum in het gebouw.”
Ledverlichting
Het bijzondere dak filtert licht, vangt het regenwater op, herbergt technische netwerken en draagt een van de grootste stedelijke zonneparken. Dit produceert 20 procent van de benodigde elektriciteit, die vrijwel volledig en direct op locatie wordt gebruikt; onder meer door de ledverlichting die overal in het gebouw is aangebracht.
Speciaal voor de aanwezige media tijdens de Spelen voegt de organisatie tijdelijk zelf nog verlichting toe. Deze wordt na de spelen weer verwijderd, omdat die dan niet meer nodig is en onnodig veel energie kost.
Houten draagconstructie
Met het oog op duurzaamheid – waaronder CO2-besparing – is de hoofddraagconstructie volledig van hout gemaakt. Uiteraard gaf dit de nodige uitdagingen. Hoe realiseer je bijvoorbeeld de gekozen vorm in hout? En hoe ga je om met de Franse wet- en regelgeving die voor elke nieuwe combinatie van materialen een afzonderlijke test verplicht?
Het antwoord kwam uit een samenwerking met een grote onderaannemer voor houten constructies. Zij hadden voor de uiteenlopende vraagstukken alle antwoorden en oplossingen beschikbaar en konden ook praktisch elke balk afzonderlijk testen op sterkte, hitte en vocht.
Recycling en circulariteit
Tot slot is duurzaamheid vertaald naar recycling en circulariteit. Zo heeft een lokaal bedrijf de vaste tribunestoelen speciaal voor het stadion ontworpen. Het materiaal kwam van 100 procent gerecycled plastic afval uit de buurt, verzameld door schoolkinderen. Overigens zijn slechts 3.000 zitplaatsen permanent. De overige 2.000 plaatsen worden na de Spelen verwijderd, waardoor er plaats komt voor de padelbanen. Daarbij blijft het mogelijk om de tribune weer terug te bouwen naar 5.000 zitplaatsen voor grote internationale wedstrijden.
(Bron: VV+ magazine.)
Heb jij ‘n tip voor deze rubriek? Stuur je suggestie naar demakersvanmorgen@technieknederland.nl!
