Zwitserland test ‘solar-spoorlijn’: leuk idee, maar blijft het heel?

Zwitserland test een slimme nieuwe plek om zonnepanelen te monteren: niet op daken of in velden, maar tussen spoorrails!

Het klinkt als een 1 aprilgrap, maar is een serieuze pilot van het Zwitserse bedrijf Sun-Ways. In het plaatsje Buttes, in het kanton Neuchâtel, zijn inmiddels de eerste 48 panelen over een traject van 100 meter geplaatst. Verwachte jaaropbrengst: zo’n 16.000 kilowattuur, genoeg voor 4 tot 6 huishoudens.

Zwitserland heeft een spoorwegnet van ongeveer 5 .300 km. Als over dat hele netwerk panels gelegd worden, spreken we dus over enkele miljoenen modules – zo’n 2,5 miljoen zonnepanelen – met een gezamenlijk oppervlak van circa 760 voetbalvelden . Die installatie zou – als alles werkt zoals beloofd – 1  TWh per jaar kunnen opwekken. En wat vooral aanspreekt: er hoeft geen extra ruimte voor vrijgemaakt te worden. De energie-infrastructuur ligt er al, en wordt nu slim dubbel benut.

Drie jaar testen

De Zwitserse spoorbeheerder Bundesamt für Verkehr neemt het idee serieus, en gaat het daarom langdurig testen. Niet slechts zes maanden, zoals her en der op sociale media werd beweerd, maar een minimum van drie jaar. Want er zijn nog flink wat vragen die beantwoord moeten worden. Zoals: hoe goed blijven de panelen werken als ze dagelijks worden bestookt met stof, steentjes, ijzel of olieresten? Hoe stevig blijven ze liggen met duizenden tonnen treinverkeer erbovenop? Kun je het systeem eenvoudig verwijderen bij onderhoud? En hoe zit het met de veiligheid voor machinisten – worden ze niet verblind door reflectie?

Speciale legtrein

Initiatiefnemer Sun-Ways zegt deze punten allemaal te hebben meegenomen in het ontwerp. De panelen zijn gemaakt van versterkt glas met een anti-reflectielaag en worden gelegd met een speciale legtrein, die ze ook eenvoudig kan weghalen. Maar de praktijk zal moeten uitwijzen hoe dit alles zich houdt bij intensief gebruik, wisselende weersomstandigheden én bij mensen die er misschien niet altijd even netjes mee omgaan.

Ook in Nederland wordt met belangstelling meegekeken. ProRail is al langer bezig met experimenten met zonne-energie langs en op het spoor, al ligt de focus hier vooral op panelen boven de rails of langs geluidsschermen. Over deze Zwitserse aanpak zijn nog geen officiële reacties bekend.

De Zwitserse proef roept vooral bewondering op. Het idee is klinkt slim, sympathiek en best logisch.  Of het echt werkt op schaal – en of de panelen heel blijven – zal pas over een paar jaar blijken. Tot die tijd kijken we met een glimlach én een gezonde dosis nieuwsgierigheid naar deze innovatieve spoorlijn die letterlijk energie geeft.