Met de opening van FORUM Groningen kreeg de stad er op 29 november niet alleen een grote ontmoetingsplaats bij, maar ook een architectonische landmark. Een bijzonder gebouw, niet in de laatste plaats omdat BAM Bouw en Techniek in combinatie met BAM Civiel Noordoost hiermee het eerste gebouw in Nederland realiseerde waarvan de constructie en installatie aardbevingsbestendig zijn.
Ze hebben er even op moeten wachten, de Groningers die zich al in 2007 mochten vergapen aan de artist’s impression van het ontwerp waarmee NL Architects de prijsvraag voor het ‘cultuurwarenhuis’ won. Nu staat het er, naast de Martinitoren, niet als concurrent maar als podium dat een fraai uitzicht op de ‘Olle Grieze’ biedt.
FORUM Groningen is een groot, in opvallende hoeken gebeiteld blok. Het 10 verdiepingen hoge gebouw heeft een vloeroppervlak van 17.000 m2 en herbergt 3 evenement- en expositieruimtes, 5 bioscoopzalen, een grand café, een café-restaurant, een museum, de bibliotheek en de VVV. In een hoog, open atrium vervoeren zwevende roltrappen dagelijks 10.000 bezoekers naar de gestapelde pleinen.
Bij brand wacht de zondvloed
Het 8 verdiepingen hoge atrium is een van de eyecatchers van FORUM Groningen. Als brandbeveiliging beschikt deze ruimte over een sprinkler deluge-systeem. Dit is een systeem dat bij een gedetecteerde brand direct de hele ruimte met een ‘zondvloed’ besproeit. Hierbij komt zoveel water vrij dat alle deuren automatisch openen om het water weg te kunnen laten stromen.
In 1 uur tijd zou de 200.000 liter uit de reinwaterkelder op -5 worden leeggepompt. Een valse melding mag dan ook niet gebeuren, daarom moeten minimaal 3 sensoren op hetzelfde moment brand detecteren: 2 (optische) vlammenmelders en een aspiratiesysteem dat rook ‘ruikt’.
Gedoseerde ontruiming
Bij brand start ook een gefaseerd systeem van brandmelding. Niet alle ruimten krijgen de melding tegelijkertijd: de ruimten dichter bij de brand krijgen die eerder, zodat mensen na elkaar het pand kunnen verlaten. De alarmsignalen, deuren, verlichting en de meldingen in meerdere talen doen allemaal mee in de gedoseerde ontruiming en sturen de aanwezigen de juiste kant op.
Deuren naar ruimten waar bezoekers niet moeten zijn, worden automatisch vergrendeld. Intussen wordt elke vluchtende geteld, zoals ook iedereen bij binnenkomst wordt geteld. Hierdoor is altijd bekend hoeveel mensen er nog in het gebouw zijn. Henk Broekmans, hoofduitvoerder bij BAM: ‘De brandweer is tijdens de bouw regelmatig onze preventieve maatregelen komen inspecteren en 2 maanden vóór de opening zijn zowel de brandweer als de politie met het hele corps komen kijken om het gebouw te leren kennen.’
De enige gasleiding is ter decoratie
FORUM Groningen is geheel gasloos. Dat lijkt gezien de recente geschiedenis niet meer dan logisch, maar dit had het architectenbureau al bedacht vóór de aardbeving van Huizinge zich voordeed. De enige gasbuizen, zo wilde NL Architects, zijn de gele leidingen die de receptiebalie omkleden.
Het gebouw kreeg een wko-installatie met 2 warmtepompen en 2 bronnen, een onder de Grote Markt en een onder de Poelestraat. Broekmans: ‘Het boren was een uitdaging op zich, want hier in de drukke binnenstad kwam dat natuurlijk op geen enkel moment uit. Met de 2 warmtepompen verwarmen en koelen we het gebouw met 110 m3 water.’
Alle ruimten hebben eigen luchtbehandelingskasten die worden gevoed vanuit twee toevoerkasten (voor elke kern een) met een capaciteit van 35.000 m3 water per uur. Warmteterugwinning wordt bereikt met 3 kasten met warmtewielen en een kast met een glycolsysteem.
De hele negende verdieping is voor de techniek. Zonnepanelen zijn er niet. De binnenkomende krachtstroom wordt via twee eigen trafostations met spanningsrails gedistribueerd naar de beide schachten en de verdeelkasten.
Alle ruimten beschikken over sensoren die de luchtkwaliteit en het licht regelen. Zowel de lichtintensiteit als de lichttemperatuur worden aangepast aan de hoeveelheid en kleur van het licht buiten en het gebruik van zonwering. Daarnaast is alles centraal regelbaar. Dat geldt ook voor de 5 bioscopen; vanuit één regiekamer kunnen alle films worden gestart.
Kortom, FORUM Groningen heeft zowel voor als achter de schermen alles in huis om die 10.000 dagelijkse bezoekers vast te houden!
Lees ook hoe FORUM Groningen aardbevingsveilig werd gebouwd.
Luchtfoto: Deon Prins. Foto gasleidingen bij de balie: Collin Hamming – Harryvan Interieurbouw. Overige fotografie: Paolo Bouman.
Heb jij ‘n tip voor deze rubriek? Stuur je suggestie naar demakersvanmorgen@technieknederland.nl!
