Techniek in het voetbal kent vele vormen. Buitenkantje links, hakje of aanname op de borst. Maar ook: automatische buitenspeldetectie, VR-trainen, nieuwe kunstgrasvezels… In deze columnserie geef ik je graag een sneak preview van technische innovaties in die belangrijkste bijzaak in ons leven, voetbal. Vandaag: automatische buitenspeldetectie.
Onlangs was ik bij een wedstrijd in Belgrado: Jong Servië tegen Jong Oekraïne. Omdat ik namens de Europese voetbalbond UEFA een officiële rol als toezichthouder vervulde, kreeg ik een ‘liaison officer’ toegewezen: een local die je begeleidt tijdens je werk rondom de wedstrijd. In mijn geval was dit Nikola, een jonge (29) ambitieuze assistent-scheidsrechter (nee, wij mogen ze geen ‘grensrechter’ noemen) naast zijn werk als politieagent. Ik vertelde hem over het nieuwste innovatieproject van wereldvoetbalbond FIFA: het ontwikkelen van (semi-)automatische buitenspeldetectie. Daarbij legt een optisch trackingsysteem met 12 camera’s rond het veld tientallen keren per seconde alle ledematen van de spelers vast. Dankzij deze ‘limb-tracking’ technologie zijn vrijwel live de exacte locatiecoördinaten beschikbaar van onder meer de schouders, knieën, hoofd en tenen van alle spelers. Inclusief de positie van de bal en de momenten waarop die wordt gespeeld. Met al deze xyz-coördinaten is het bepalen van buitenspel een fluitje van een cent.
Terug naar Nikola. Terwijl ik hem tijdens een lunch in een minuut of 5 uitleg hoe dit systeem onlangs succesvol is getest in Düsseldorf, trekt hij langzaam maar zeker wit weg. Als dit de toekomst is, is zijn scheidsrechterscarrière naar de haaien. Straks geen mannen (of vrouwen) met een vlag meer aan de zijlijn, maar een computer die het werk overneemt. Technologisch is het al op korte termijn mogelijk.
Ik kan Nicola gelukkig geruststellen: zo’n vaart loopt het niet. Doel van de FIFA is om dit systeem eind 2022 op het WK in Qatar te introduceren. Niet ter vervanging van de assistent-scheidsrechters, maar als extra digitale assistent voor de videoscheidsrechter (VAR). Met als voornaamste doel om de doorlooptijd van video reviews te verkorten. Het systeem zet dan automatisch het fragment klaar dat de videoscheidsrechter moet beoordelen, inclusief virtuele buitenspellijnen, zodat direct duidelijk is of er sprake is van buitenspel. Daarnaast zijn de kosten van zo’n systeem erg hoog. Waarschijnlijk voorlopig onbetaalbaar voor de Nederlandse Eredivisie, dus enkel weggelegd voor de allergrootste toernooien en competities ter wereld. Nikola kan zijn carrière met een gerust hart vervolgen.
En over 20 jaar, hoe verandert de techniek dan de arbitrage? Worden spelers tegen die tijd digitaal teruggefloten, en is dat een goede zaak? Of haalt dat de ziel uit het spel? Technologie zal ook in het voetbal – net als in de hele samenleving – veel zaken makkelijker, objectiever en eerlijker maken. Zelfs al loopt lang niet iedereen daar direct voor warm. We gaan het zien. Voorlopig kan Nikola nog naar hartenlust vlaggen.
Giel Kirkels
Giel Kirkels is aanvoerder van de afdeling Onderzoek en Innovatie bij de KNVB. Vanaf de KNVB Campus werkt hij samen met een netwerk van bedrijven en kennisinstituten aan technische innovaties op en rond het voetbalveld. Dit netwerk komt samen in de Voetbal Innovatie Hub #11. Kijk op www.knvb.nl/11 voor meer info.
Heb jij ‘n tip voor deze rubriek? Stuur je suggestie naar demakersvanmorgen@technieknederland.nl!
