‘Apen zijn gevoelige dieren en hechten aan stabiliteit. Ze zijn ook slim en hebben snel door hoe iets werkt. Het zijn factoren waarmee we rekening moesten houden tijdens ons werk in Apenheul’, vertelt Gerard van ’t Erve die als projectleider al bijna 10 jaar verbonden is aan deze Apeldoornse klant van Hollander Techniek. ‘Het is bijzonder om in de natuur tussen de apen te werken en samen met onder andere de dierenverzorgers te bekijken wat wel en niet mogelijk is op technisch gebied. Dat luistert soms heel nauw’, vult Jacco van Duren, chef monteur, aan.
Dat het bij Apenheul om meer gaat dan ‘enkel’ het aanleggen van techniek, wordt al snel duidelijk. Gerard van ’t Erve (links op de foto), namens Hollander Techniek projectleider bij het park: ‘Wanneer je werkt met levende dieren moet je best wat aanpassingen doen. Niet alleen in de techniek zelf, maar ook in de manier waarop we werken. Zo moeten we rekening houden met voedertijden waardoor we niet voor 09.00 uur kunnen beginnen. Op het gebied van geluidsproductie moeten we rekening houden met het feit dat sommige apen hier erg gevoelig voor zijn.’
Jacco van Duren, chef monteur (midden foto): ‘Er gelden bovendien strenge veiligheidsregels. Bij de Orang-oetans is er bijvoorbeeld buiten hun verblijf een gele lijn getrokken die de reikwijdte van hun armen markeert. Het is verstandig buiten die cirkel te blijven en er ook geen gereedschap in te laten liggen. Apen zien alles wat je doet. Draai je in hun zicht een bout aan, dan weten ze die kort daarna feilloos weer los te draaien. Om die reden hebben we bij de Orang-oetans de bouten vast gelast.’
Creatief met techniek
Het welzijn van de apen is allesbepalend voor de techniekkeuze. ‘In veel verblijven is gekozen voor dynamische verlichting om daarmee de natuurlijke omgeving van de apen zoveel mogelijk na te bootsen. We moeten goed bekijken waar we de armaturen ophangen. Bij sommige apen kan dat niet in het verblijf zelf, want dan wordt het al snel gesloopt’, aldus Van Duren.
Dat ‘sloopgedrag’ speelt op meer plekken een rol. In het Bonobo-verblijf werden RVS-leidingen gebruikt en moesten de armaturen op een plek komen te hangen waar de apen niet bij kunnen. Van ‘t Erve: ‘Een klein knikje in het leidingwerk kan al voldoende zijn voor een aap om er lekker aan te gaan hangen. Ze zijn zo slim. We hebben in dit verblijf ook hydraulische schuiven aangelegd waarmee de verschillende verblijven gescheiden kunnen worden. Omdat apen zo slim zijn, moest goed nagedacht worden over een beveiligingsmechanisme voor het geval er een arm of been van een aap tussen komt te zitten. Uiteindelijk is dat met camerabewaking opgelost.’
Dat ook de techniek zijn grenzen kent, bewijst het verblijf van de Hanuman langoeren. Gerard: ‘Alle techniek was in het verblijf zelf geplaatst, maar doordat die ruimte heel vochtig is en er veel ammoniakgassen hangen, is besloten de techniek in een nieuw gebouwtje te plaatsen aan de buitenkant van het verblijf.’
Glasvezelnetwerk
Van Duren: ‘Vanaf ongeveer november tot april zijn we in het park aan het werk omdat het dan gesloten is. Ik loop er zelf al jaren en krijg nu hulp van onze MIO Danny van der Linden. Ook hij is hier inmiddels een vast gezicht. Naast het werk in de dierenverblijven, leggen we techniek aan bestemd voor het park zelf en de horeca.’
Hij vervolgt: ‘We doen alle E-werkzaamheden, data en alle beveiliging. Een aantal jaar geleden is voor alle communicatie een glasvezelnetwerk gerealiseerd waarbij de glasvezelkabels in de grachten zijn gelegd om het graven zoveel mogelijk te beperken. Dat was nog een hele klus. We hebben bootjes moeten inzetten om op bepaalde plekken te kunnen komen. Dat was ook wel weer heel leuk.’
Calamiteiten
Van ‘t Erve: ‘Op het park hebben wij een NOX-beveiligingssysteem geïnstalleerd waarmee alle beveiliging op het park in één systeem gevangen is. Op dit moment installeren we een systeem waarmee 4 hekken rondom het park automatisch kunnen worden geopend in geval van calamiteiten. Voor de elektravoorzieningen zijn er maar liefst 24 veldkasten verspreid over het hele park. Dat zegt genoeg over hoeveel kabels er onder de grond liggen. Soms het is best lastig daar overzicht in te houden’.
Vertrouwen
Van Duren: ‘We hebben in de loop der jaren veel vertrouwen gewonnen bij Apenheul en dat resulteert in een fijne samenwerking. Het park heeft de ambitie om uiteindelijk gasloos te worden. Dat heeft grote gevolgen voor de elektravoorziening. Daar denken we samen met Apenheul over na. We kennen de dierenverzorgers en samen met andere vaste leveranciers van het park vormen we een sterk team. Ja, Apenheul voelt wel een beetje als ons kindje.’
Dit artikel verscheen eerder op de website van Hollander Techniek, de foto is van voor de corona-uitbraak.
Heb jij ‘n tip voor deze rubriek? Stuur je suggestie naar demakersvanmorgen@technieknederland.nl!