Van Gelder Groep is 2 samenwerkingsovereenkomsten aangegaan met de gemeente Amsterdam. Hierin is afgesproken dat Aannemingsmaatschappij Van Gelder, en Van Gelder Kabel-, Leiding- en Montagewerken met duurzame technieken gaan werken in Amsterdam Noord, Nieuw West en Zuid Oost. Dat betekent dat ze aan de slag gaan met elektrisch materieel én machines op milieuvriendelijke blauwe diesel.
‘Slim en schoon, noemen we deze werkwijze’, vertelt projectleider Roy Hardeman , werkzaam bij Van Gelder Groep. ‘Al eerder verwierven wij via een aanbesteding het onderhoud aan riool-, gas- en waterleidingen in de Amsterdamse wijk Betondorp. Daar proberen we al een tijdje schonere en slimmere werkwijzen uit, om die daarna ook bij de nieuwe werken in te kunnen inzetten. In Betondorp, een wijk met 5.000 adressen, vervangen we 8 km riool, 8 km gasleiding en 6 km waterleiding en we leggen een drain van 4 km voor een betere afwatering van het grondwater.’
Alles elektrisch
Uitvoerder Jan van Orden: ‘Betondorp heeft kleine straatjes waar dieselmotoremissie blijft hangen. Daarom werken we hier met elektrisch materieel en gereedschap. Zo hebben we een wackerstamper, doorslijper voor tegels, banden en rioolbuizen, een trilplaat en een shovel die allemaal elektrisch zijn. Deze machines zijn behoorlijk nieuw, de overstap naar elektrisch is echt in opmars.’
‘We zijn er snel bij om nieuwe elektrische machines te kopen en te kijken of deze vergelijkbaar presteren als de dieselvarianten. En dat doen ze! Onze elektrische shovel werkt 6 uur lang en kan in 4 uur worden opgeladen. Doordat hij in de pauze een half uur kan laden houdt hij het net een werkdag vol.’
Omgebouwd van diesel naar elektrisch: de Eco-Digger
Een extra aanwinst op dit elektrische materieel van Van Gelder is de onlangs in gebruik genomen accu-aangedreven elektrische graafmachine, de Eco-Digger. Dit is de vierde elektrische minigraver die in een jaar tijd de markt Nederlandse betreedt. Inmiddels is er zelfs al een vijfde.
Van Orden: ‘Een graafmachine wordt aanzienlijk zwaarder belast dan het materieel dat ik eerder noemde, dus dit was spannend, maar wij wilden hem graag proberen. Importeur Van der Spek, leverancier van onze Hyundai-gravers, bracht deze uit en wij hebben hem als eerste ingezet. Het is een diesel Hyundai die is omgebouwd door de startup Eco-Digger. Met deze 2-tons machine op rupsbanden kunnen we een volle werkdag werken.’
‘Maar je moet er wel slim mee omgaan. Bijvoorbeeld door hem zo veel mogelijk te vervoeren, in plaats van ermee naar een locatie te laten rijden. Handig is dat je de Eco-Digger kunt laden aan een autolaadpaal, maar wij hebben een eigen stroompunt bij de keet.’
Blauwe, ofwel biologische, diesel
In Amsterdam Noord is Van Gelder gestart met het gebruik van blauwe diesel. Deze, letterlijk blauwe, brandstof is een Hydrotreated Vegetable Oil (HVO), en wordt volledig gemaakt uit hernieuwbare en duurzame grondstoffen, zoals plantaardige afvalolie. Het is dus een plantaardig en geen aardolieproduct, en grondstoffen gaan niet ten koste van de voedselketen. Motoren die draaien op 100 % blauwe diesel, ofwel B100, stoten 90 % minder CO2 uit. Er zijn ook dieselmixen van fossiele en blauwe diesel met een lager percentage biodiesel zoals B50 (50 % bio) en of B10 (10 % bio).
Projectleider Pascal Hoeben van Van Gelder: ‘Bij de Liergouw, een weg in Amsterdam Noord, hebben wij alle machines op B100 laten draaien: de mobiele kraan, alle transportmiddelen en alle asfaltmachines, en dat ging goed. Dit is werk waarin wij een duurzame inspanningsverplichting zijn aangegaan met de gemeente Amsterdam.’
‘Wij hebben dus al onze leveranciers gevraagd of zij machines kunnen leveren die op B100 kunnen draaien. Sommige konden dat niet, bijvoorbeeld omdat de garantie op de motoren dan zou vervallen, dus met hen konden wij hier niet werken. Daarnaast willen we zoveel mogelijk elektrisch werken, maar dat kan nog niet met alles. Zo hebben we een knijperauto waarvan de knijper elektrisch werkt en de aandrijvingsmotor op diesel. Er bestaan ook wel volledig elektrische knijperauto’s, maar die zijn te zwak om bijvoorbeeld zandbanen in te rijden. Dus wij gebruiken de gecombineerde knijperauto, maar tanken dan wel 100 % blauwe diesel.’
Omdat er nog lang geen dekkend netwerk van tankstations bestaat, heeft Van Gelder voor blauwe diesel een eigen tank op het werk staan. Welke toekomst deze brandstof krijgt in de energietransitie is moeilijk te zeggen. De prijs van blauwe diesel helpt vooralsnog niet: die is 0,20 tot 0,30 €/l hoger dan fossiele diesel.
Heb jij ‘n tip voor deze rubriek? Stuur je suggestie naar demakersvanmorgen@technieknederland.nl!
