bovenzijde-metrostations-met-zonnepanelen

5.200 zonnepanelen voor Amsterdamse metrostations

Gemeentes zien steeds vaker de mogelijkheden voor het installeren van zonnepanelen op de daken van openbare gebouwen. Zo gaf de gemeente Amsterdam aan ENGIE de opdracht voor het bedekken van de daken van 13 metrostations met 5.200 zonnepanelen. Juist dit bedrijf was hiervoor de perfecte partner omdat de uitdagingen bij dit type project niet uitsluitend op het elektrotechnische vlak liggen…

Metro’s zijn grootverbruikers van elektrische energie en de bijbehorende stations gevoelsmatig dus bij uitstek locaties om zonnepanelen te installeren. Niet zozeer om de transportmiddelen zelf te voeden, maar wel om de verbruikers op het station van duurzame energie te voorzien. Ook hier wordt immers dagelijks het nodige verbruikt door onder meer verlichting, beveiliging, toegangspoortjes en catering.

Zonnepanelen én spoorwerkzaamheden

In een samenwerking tussen de gemeente Amsterdam, Vervoerregio Amsterdam en stadsvervoerder GVB werd dan ook een aanbesteding uitgeschreven om diverse metrostations te voorzien van zonnepanelen. Deze werd uiteindelijk gewonnen door ENGIE.

Jesper van Beek was één van de projectleiders en geeft aan: ‘Ons bedrijf kwam als beste uit de bus omdat hier ruime kennis en ervaring beschikbaar is op verschillende vlakken. Je hebt in deze opdracht namelijk niet alleen te maken met het installeren van de panelen zelf, maar tevens met het uitvoeren van werkzaamheden op een bijzondere locatie. Namelijk: langs het spoor. Hiervoor zijn speciale veiligheidspapieren nodig en er zijn nu eenmaal weinig bedrijven die op beide vlakken hun diensten kunnen aanbieden óf bereid zijn hierin te investeren.’

Avondfoto-met-zonnepanelen

Bij ENGIE waren reeds verschillende mensen die over de vereiste papieren beschikten en het resterend benodigde aantal heeft apart examen gedaan. Dit gold ook voor de mensen van Energie Unie met wie in dit project is samengewerkt. ‘Het feit dat bedrijven deze investering willen doen betekent in elk geval dat ze echt ‘zin’ hebben in het project, en dat was bij Energie Unie duidelijk het geval’, verklaart Van Beek.

13 metrostations

In totaal zijn uiteindelijk de daken van 13 metrostations voorzien van 5.200 zonnepanelen. Amsterdam heeft uiteraard veel meer stations, maar niet elk station is geschikt voor dit doeleinde. Zo moeten de daken ten eerste vlak zijn, maar ook voldoende ruimte bieden. Dat gold uiteindelijk voor de stations van de Oostlijn en twee andere stations op de ringlijn.

Om de overlast tijdens het plaatsen voor de omgeving zoveel mogelijk te beperken, is een groot deel van de werkzaamheden ’s nachts uitgevoerd. Daarbij is het meeste materiaal met speciale railvoertuigen over het spoor vervoerd en vervolgens met een kraan op het dak gehesen.

Uitdagingen

De grootste uitdagingen waren wat Van Dijk betreft niet elektrotechnisch van aard. ‘Er zijn standaard zonnepanelen toegepast die hun energie via omvormers omzetten in de benodigde wisselspanning. De stroom wordt vervolgens direct gebruikt door de verschillende verbruikers op het station, zoals verlichting, catering en beveiliging. De metro’s zelf – die op gelijkspanning rijden – maken voorlopig nog geen gebruik van deze stroom. Wat overblijft wordt aan het net geleverd.’

Tot zover een relatief standaard installatie. Wat het wél lastig maakte waren de bouwkundige aanpassingen die noodzakelijk waren om de installaties veilig, esthetisch, duurzaam en ‘hufterproof’ te maken. De panelen en omvormers liggen namelijk op het dak terwijl de laagspanningsverdeler(s) zich onder het perron in de technische ruimte bevinden. Het was dus noodzakelijk om de bekabeling door het station heen omlaag te leiden en daarbij rekening te houden met de zojuist genoemde aspecten.

‘We hebben heel wat betonboringen moeten verrichten en creatief moeten handelen om de dikke kabels – in het kader van een lange levensduur en hufterproof zijn – naar de plek van bestemming te brengen. Daarbij iedere minuut de veiligheid in acht nemen waarvoor we relatief veel extra mensen hebben ingezet.’

Focus op energieneutraal

Inmiddels is het project naar behoren en naar tevredenheid afgerond en draaien de stations met ongeveer 8.000 m2 aan pv-panelen zo goed als energieneutraal. ‘Alleen al om die reden paste het project perfect bij ons’, legt Van Dijk uit. ‘Energieneutraliteit heeft namelijk al langer onze focus. Omdat wij de bijbehorende duurzame oplossingen kunnen combineren met veel kennis en ervaring op het vlak van technische dienstverlening, zijn wij als geen ander in staat complexe projecten bij diverse bedrijven te realiseren.’

Hij vervolgt: ‘Tevens past dit project goed in mijn eigen portefeuille waar ik me richt op alle mogelijke infrastructurele bouwwerken. Bruggen, tunnels, sluizen.. Qua regelgeving vaak geen makkelijke omgevingen om te werken of zaken voor elkaar te krijgen, maar bij uitstek plaatsen waar je onder andere zonnepanelen kunt plaatsen zonder dat iets of iemand daar last van heeft. Voor mij persoonlijk heerlijk om in dit type projecten te duiken waarin we groeiende zijn en er nog zóveel mogelijkheden en kansen liggen.’

Heb jij ‘n tip voor deze rubriek? Stuur je suggestie naar demakersvanmorgen@technieknederland.nl!