De missie om Nederland vanaf 2050 volledig circulair te maken (‘alle afval nuttig herbruikbaar’) inspireert bedrijven van groot tot klein. Met slimme innovaties benut Cosun Beet Company (voorheen Suiker Unie) suikerbieten nu 100%: het verwerkt de restjes van kristalsuikerproductie tot diervoeders, meststoffen, groengas, bio-verpakkingsmateriaal en handgel. Zonder afval!
Aan de rand van het Noord-Brabantse Dinteloord staat al sinds 1908 een fabriek die Nederlandse suikerbieten verwerkt tot kristalsuiker. Richard van der Heijden (44) begon er 21 jaar geleden als trainee. Inmiddels werkt hij als manager techniek en is hij verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud van alle techniek op het fabrieksterrein. Van mijnbouwachtige machines, een eigen waterzuivering, biogasvergistingsinstallaties tot opzakmachines waar ieder piefje en palletje precies moet fitten. “Onze circulaire bedrijfsvoering zorgt voor steeds meer installaties en complexere techniek.”
Wat betekent circulariteit voor de Cosun Beet Company?
“Het is onze missie om suikerbiet maximaal te verwaarden. Dat betekent dat we alles uit de biet willen halen en dat lukt behoorlijk. Er is namelijk geen sprake van afval. We maken uit de reststromen diervoeding, plantaardige meststoffen, grondverbeteraar voor de landbouw, grond voor wegenbouw en dijkverzwaring en groengas. Ook wordt de biet gebruikt voor bijvoorbeeld verpakkingsmaterialen en handgels en produceren we eiwit uit bietenblad.”
Een aparte machine wint bietenrestdeeltjes terug uit het waswater en via vergisting produceren we ons eigen groengas.
Wat betekent dat voor de installaties en machines op het fabrieksterrein?
“We hebben talloze machines die rechtstreeks bijdragen aan de verwerking van onze suikerbiet. Denk aan bietwasinstallaties, suikerextractie-installaties en suikerkristallisatie-installaties. Deze worden door onze toenemende verwerkingscapaciteit steeds groter. Daarnaast komen er door onze circulaire activiteiten en toenemende milieuwetgeving ook steeds meer installaties bij. We hebben een aparte machine die bietenrestdeeltjes terugwint uit het waswater en verschillende uitbreidingen op onze bestaande waterzuivering. Ook produceren we via onze biogasvergistingsinstallaties zelf groengas, waarmee we onder andere onze eigen tankstations bevoorraden.”
Al die installaties moeten worden onderhouden – kan dat ook circulair?
“We zijn in ons proces heel bewust bezig met circulariteit – ook in het onderhoud. We proberen de levensduur van onze machines maximaal te verlengen en waar mogelijk nieuwe technieken en materialen toe te passen. Ook bij het ontwerp van nieuwe installaties zetten we in op een zo lang mogelijke levensduur en de juiste afstelling draagt daar eveneens aan bij. Voor optimaal rendement zorgen we er bijvoorbeeld voor dat onze pompen op het juiste toerental worden ontworpen en draaien, waardoor ze minimaal slijten. Ook vanuit energiebesparing is dat interessant.”
We proberen de levensduur van onze machines maximaal te verlengen en waar mogelijk nieuwe technieken en materialen toe te passen.
Welke rol spelen installateurs bij dit onderhoud?
“Wij hebben een vaste groep van monteurs voor het dagelijks onderhoud op ons fabrieksterrein. Daarnaast werken we nauw samen met verschillende installateurs voor fabrikanten, elektro- en installatietechniek en werktuigbouwkunde. Ik merk dat ook zij steeds meer bezig zijn met circulariteit, maar ze mogen wat mij betreft nog wel meer meedenken. Een mooi voorbeeld is onze broeitrog waarmee we suikerbietenpulp verwarmen. Deze is geïnstalleerd in 1983 en na iedere campagne (periode waarin de bieten worden verwerkt, van september tot januari – red.) knappen we deze weer op. Over de schoepen binnenin was al zo vaak heen gelast, dat ze echt aan vervanging toe waren. Samen met ons eigen team, onze huisinstallateurs en de OEM zijn we gestart met het ontwerp van een meer onderhoudsarme machine, met de bestaande broeitrog als vertrekpunt. Een proces van meer dan twee jaar. Het resultaat is een broeitrog met schoepen van volledig RVS en een onderhoudsarme en voedselveilige coating binnenin.”
Veel installateurs worden onrustig van het woord ‘onderhoudsarm’…
“Ik kan me goed voorstellen dat het voor installateurs voelt als een bedreiging, maar dit soort ontwikkelingen vraagt op de langere termijn juist meer van installateurs. Er is meer werk nodig om samen te komen tot de juist krachtberekeningen en materiaalsamenstellingen. Daarnaast hebben industriële opdrachtgevers bijvoorbeeld meer dan één broeitrog, waardoor er meer kansen zijn om dit soort oplossingen toe te passen. Ook is de opgedane kennis door de installateur weer te gebruiken bij andere klanten en in andere industrieën.”
Welke kansen zie jij voor installateurs in de industrie in een circulaire economie?
“Het gaat om anders durven kijken. Een vorm van lenigheid. Ik denk dat je als installateur een ontzettende voorsprong hebt omdat je bij zoveel industriële partijen over de vloer komt. Dat zorgt ervoor dat je nieuwe circulaire kennis, inzichten en technieken vaker kunt toepassen over de industrieën heen. Op die manier word je als installateur een partner die ook durft mee te denken in het verlengen van levensduur en onderhoud. Dat leidt uiteindelijk tot innovatievere diensten en nieuwe producten voor de toekomst. Installateurs krijgen daarmee een rol om vanuit hun eigen specialisme mee te denken bij de totstandkoming van nieuwe waardeproposities. Dat is voor klanten, ook voor Cosun Beet, uiteindelijk heel waardevol.”
Als installateur word je ook een partner die meedenkt in het verlengen van levensduur en onderhoud.
Welke advies heb je voor installatiebedrijven die willen starten met circulariteit?
“Begin met de kleine dingen, het laaghangende fruit. Maak eens inzichtelijk hoeveel reststromen je hebt en stuur weg van onnodig afval. Vraag jezelf af waarom je bijvoorbeeld zoveel poetsdoeken verbruikt? Ook voor Cosun Beet Company is circulariteit een business, anders zouden we het niet snel doen. Ook merk ik dat de jongere generatie steeds meer waarde hecht aan het duurzame verhaal van ons bedrijf. Dat ze op een verjaardag kunnen vertellen dat ze voor een bedrijf werken met een groen verhaal. Actiever inzetten op circulariteit maakt je ook interessanter als werkgever.”
Als technisch installateur kun je een belangrijke rol spelen bij de transitie naar een circulaire economie. Maar wat is circulariteit precies? Hoe werkt dat in de praktijk? En welke kansen biedt het voor jouw bedrijf? In het rapport ‘Starten met circulariteit: technische dienstverleners in de industrie’ lees je meer over de theorie en de mogelijkheden specifiek in de industrie. Inspirerend – ook voor jouw bedrijf en jouw werk!
Heb jij ‘n tip voor deze rubriek? Stuur je suggestie naar demakersvanmorgen@technieknederland.nl!