Warmtepompen-tillen-dit-complex-naar-label-A

Circulaire aanpak bij het verduurzamen van huurwoningen

Woningcorporatie Baston Wonen verduurzaamt 300 huurwoningen in de wijk Bergvrede in Zevenaar naar Energielabel A en B. Hierbij komt veel afval vrij. Daarop daagde GEAS Energiewacht de corporatie uit om te kijken of dit ook anders zou kunnen. Dat gaat straks gebeuren, als pilot, bij de laatste 54 woningen.

‘In lijn met de ambitie van de overheid om alle huurwoningen in 2020 te verduurzamen naar minimaal Energielabel B, benaderde Baston Wonen ons’, vertelt Frank Boxebeld, Manager Innovatie en Productontwikkeling bij GEAS Energiewacht. ‘Zij wilden 300 huurwoningen verduurzamen, maar die woningen verschillen onderling sterk. Daarom presenteerden we per complex verschillende verduurzamingsvoorstellen, waarvan we 6 verschillende oplossingen uitvoeren. De meeste zijn inmiddels gerealiseerd.’

Boxebeld vervolgt: ‘Je zoekt hierbij steeds naar de balans tussen kosten en milieuwinst. Er waren appartementen zonder gas, dus die wil je gasloos houden. Daar kozen we voor warmtepompen, waardoor de meeste woningen van label G naar label A gingen. Maar er waren ook complexen met een centraal ketelhuis voor 80 woningen. Daar bleek een elektrische warmtepomp te duur en kozen we voor een gaswarmtepomp, wat evengoed een forse besparing aan gas en een B-label oplevert.’

Waar de daken het toelieten, plaatste GEAS zonnepanelen, maar daarvan is de milieuwinst bescheiden. Tot slot waren er woningen waar een andere ketel – met rookgaswarmtewisselaar ­– voldoende was om het B-label te behalen. ‘In totaal maken de 300 woningen maar liefst 777 labelstappen, want de meeste woningen hadden energielabel G.’

Verduurzaming 300 huurwoningen

Bij de eerste reeks appartementen die werden verduurzaamd, schrok Boxebeld van de hoeveelheid afval die hierbij vrijkwam, zowel uit de woningen als in de vorm van verpakkingsmateriaal van de nieuwe apparatuur. Hij nam contact op met Baston Wonen en vroeg of zij openstonden om te kijken naar een meer circulaire aanpak voor de laatste 54 woningen.

Daar had men oren naar, zolang de eerder gemaakte keuzen voor de installaties konden worden gehandhaafd. Zo werd er, net voor het coronavirus uitbrak, een bijeenkomst georganiseerd met Baston Wonen, leverancier WASCO en Saxion Hogeschool, die een minor Circulaire Economie aanbiedt. Het doel was om van deze laatste reeks woningen te leren, waardoor bij elke volgende verduurzamingsslag ook circulariteit zou kunnen worden meegenomen.

Wasco-Geas-en-Baston
Van links naar rechts: Frank Boxebeld (GEAS Energiewacht) Albert van Rangelrooij bij de deur (Baston Wonen),  en Herbert van der Meer op het balkon (groothandel WASCO).

Minder verpakking én hergebruik

Boxebeld ging in gesprek met de leveranciers met de vraag of zij hun verpakkingsmateriaal konden reduceren. Boxebeld: ‘Die vraag is nieuw voor leveranciers. Men wil erover nadenken, maar is er nog niet op ingericht. Over het algemeen was nu nog niet veel mogelijk zonder de kans op schade bij transport te vergroten. Wel kon de radiatorfabrikant de radiatoren zonder plastic verpakkingsmateriaal leveren.’

2 studenten van Saxion brachten daarop de afvalstromen in kaart: 3 kg plastic, 21,4 kg geëxpandeerd polystyreen, 853 kg papier, 2.808 kg aan oude boilers en 1.782 kg gevelkachels. Ook dachten de studenten mee over de verwerking ervan. Afgesproken werd dat de afvalstromen op het project worden gescheiden in rolcontainers en zakken.

Groothandel WASCO voert de retourstroom af naar terugnamebedrijven Weee en Refurn. Zij zorgen voor de verdere verwerking, waarbij bijvoorbeeld van het polystyreen weer nieuw isolatiemateriaal wordt gemaakt.

Zodra je circulair gaat denken, ga je anders kijken

Boxebeld: ‘Je merkt dat circulair denken voor iedereen nieuw is. Maar door ermee te beginnen, ga je anders kijken naar je eigen processen. Wij gebruikten bijvoorbeeld altijd een flexibele dakdoorvoer voor rookgas. Die past namelijk bij elke type dakpan. Maar die doorvoer bestaat uit een mix van aluminium en bitumen die je nooit meer van elkaar kunt scheiden.’

De-oude-en-de-nieuwe-rookgasdoorvoer

‘Nu kiezen we voor een starre doorvoer uit één enkele kunststof. Dan moet je steeds weer een ander type inzetten, maar dan heb je later wel een herbruikbare grondstof. Door corona is deze pilot uitgesteld tot het voorjaar. Dan gaan we in de praktijk ervaren hoe ons plan uitpakt.’

Meer weten of de circulaire mogelijkheden binnen de installatiesector? Kijk dan op de speciale pagina van Techniek Nederland

Fotografie: Paolo Bouman.

Heb jij ‘n tip voor deze rubriek? Stuur je suggestie naar demakersvanmorgen@technieknederland.nl!