In Leidschendam werkt vastgoedbedrijf Unibail-Rodamco-Westfield (URW) aan de grondige renovatie en uitbreiding van winkelcentrum Leidsenhage. De werkzaamheden zijn erop gericht om het winkelcentrum, dat in 1971 werd geopend, weer toekomstbestendig te maken. Een onderdeel hiervan is een grootschalige verduurzaming van het winkelcomplex. Daarbij gebruiken de partijen onder meer een grote waterleiding in de buurt als aanvullende koudebron.
Bij de modernisering van het winkelcentrum – straks bekend onder de naam Mall of The Netherlands – had URW als doel bij dit renovatieproject een BREEAM-score van minimaal 55% (‘Very Good’) te halen. Om tot de gewenste BREEAM-score te komen, zette URW in de ontwerpfase verschillende innovatieve en milieuvriendelijke maatregelen op de planning.
WKO
Een van de duurzame keuzes die URW maakte, is het gebruik van warmte- en koudeopslag (wko) waarmee zij het klimaat in het winkelcomplex reguleren. Warmte en koude die in de seizoenen uit het gebouw wordt gehaald, wordt in de bodem opgeslagen en, nadat het is opgepompt, via een warmtewisselaar overgedragen aan het klimaatsysteem voor winkelcomplex.
De warme bron levert de warmte voor het verwarmingssysteem van het winkelcentrum. Dat water koelt vervolgens af, stroomt naar de koude bron, en kan worden gebruikt om in de zomer aan een deel van de koudevraag te voldoen.
Grotere koudevraag
Door de warmte van alle lampen en het winkelende publiek heeft het winkelcentrum in de toekomst waarschijnlijk een warmteoverschot. ‘We verwachten dat, als het winkelcentrum in gebruik is, de vraag naar koude groter zal zijn dan de vraag naar warmte’, zegt Martijn Cosijn, hoofd construction management bij URW. ‘We zochten daarom een aanvullende, duurzame koudebron voor de koeling van het winkelcomplex op de meest warme dagen.’
Aquathermie
De aanvullende duurzame koudebron vond URW uiteindelijk in de vorm van aquathermie; een techniek waarbij warmte of koude uit oppervlakte- of leidingwater wordt gewonnen.
‘We wisten dat er een grote rivierwaterleiding van Dunea vlak langs ons winkelcentrum liep’, vertelt Cosijn. ‘Dunea hoorde van onze zoektocht naar een milieuvriendelijke bron voor koude en gaf aan dat het wellicht mogelijk was om van hun rivierwaterleiding gebruikt te maken voor koeling.’
Koud in de winter
De gemeente Leidschendam-Voorburg maakte het mogelijk om onderzoek te doen naar de haalbaarheid van het plan om de rivierwaterleiding in te zetten als koudebron voor het winkelcentrum. Hieruit bleek dat het inderdaad mogelijk was om voor een extra toevoer van koude te zorgen via de rivierleidingen van Dunea.
‘Net als in een rivier is ons rivierwater koud in de winter en warm in de zomer’, licht Dunea-woordvoerder Sandra Zittersteijn toe. ‘Dat geeft dus zekerheid voor URW over de beschikbaarheid van aanvullende koude in de winter.’
Waarborging waterkwaliteit
Dunea legde een ‘bypass’ aan om het koude water uit de transportleiding langs de warmtewisselaar van de wko te laten stromen. Zittersteijn: ‘Het mooie van het systeem is dat we de kwaliteit van ons water kunnen blijven waarborgen. Het water van het wko-systeem van URW wordt namelijk via warmtewisselaars wel gekoeld met hulp van onze leiding, maar het systeemwater van de wko komt niet in contact met het water in onze leiding.’
Duurzame maatregelen
Behalve het wko-systeem met aquathermie nam URW nog een aantal milieuvriendelijke maatregelen voor de renovatie van het winkelcentrum. Zo heeft het winkelcomplex een groene gevel voor fijnstofreductie en vochtregulatie en hoogwaardige isolatie van de gevel en het dak.
Verder maakt URW bij de moderniseringswerkzaamheden gebruik van duurzaam materiaal en hergebruikt de investeerder bestaande materialen van het oude winkelcentrum. Om de biodiversiteit te stimuleren zitten er vogel- en vleermuiskasten in de gevel.
Mall of The Netherlands
De oplevering van het winkelcomplex staat gepland voor 2020, waarna het winkelcentrum wordt omgedoopt tot Mall of The Netherlands. Door de renovatie groeit het winkeloppervlak van 75.500 naar 117.000 m2, waarmee het in één klap het grootste winkelcentrum van Nederland is.
Behalve de 230 winkels biedt de overkapping van de Mall of the Netherlands ook parkeervoorzieningen, een bioscoop en horecagelegenheden. Teun Koek, projectdirecteur van Mall of the Netherlands bij URW: ‘Met de Mall of the Netherlands willen we een plek creëren waar beleving centraal staat. We willen mensen een dagje uit bieden in plaats van een dagje winkelen.’
Artist impressions: MVSA Architects. Aan deze beelden kunnen geen rechten worden ontleend.
Heb jij ‘n tip voor deze rubriek? Stuur je suggestie naar demakersvanmorgen@technieknederland.nl!
